Kennisbank
In deze kennisbank vind je informatie over duurzaamheidscompetenties en transitievaardigheden
Kerncompetenties voor
duurzame transitie
Competentieraamwerken
Raamwerken met competenties voor duurzame ontwikkeling schieten op dit moment als paddenstoelen uit de grond. Zo heeft UNESCO 8 sleutelcompetenties voor duurzaamheid benoemd, de Inner Development Goals (IDG’s) leggen de nadruk op persoonlijke ontwikkeling en het Europese GreenComp raamwerk biedt houvast voor het onderwijs. Dit is slechts een kleine greep uit het huidige portfolio van raamwerken. Veelal staan hier losse opsommingen van competenties die gebaseerd zijn op theoretische redeneringen of het bevragen van onderwijsexperts. Daarom geven deze raamwerken vooral inzicht in de mening van onderwijsdeskundigen en dat wat zij tegenwoordig denken dat scholieren en studenten in de toekomst nodig zouden kunnen hebben om duurzaamheid te bevorderen.
Kritiekpunten
Een van de grootste kritiekpunten is dat bij raamwerken voor het onderwijs amper gekeken wordt naar competenties die in de praktijk werkelijk tot duurzame transitie leiden. Het perspectief van professionals die in bedrijven, bij NGO’s of overheidsinstellingen dagelijks met veel energie aan duurzame transities werken ontbreekt. Empirisch onderzoek naar echte transitiemakers – professionals die met hun vakkennis, werkervaring en passie in de praktijk tastbare resultaten geleverd hebben – is nog zeer zeldzaam.
Empirisch onderzoek
Gelukkig zijn er eerste empirische studies afgerond die kerncompetenties van duurzame transitiemakers in o.a. België, Canada, Duitsland, Finland, Nederland en de Verenigde Staten in kaart gebracht hebben. Hieruit komt naar voren dat in totaal 11 kerncompetenties centraal staan. Interessant is bovendien dat professionals een nogal andere nadruk leggen dan bestaande raamwerken laten verwachten. Vooral competenties die het accent op cognitive processen leggen (zoals bijvoorbeeld ‘kritisch denken’) hebben volgens ervaren professionals weinig invloed op success in de praktijk. Dit heeft enorme consequenties omdat de meeste bestaande raamwerken deze ‘denken’-competencies juist aanprijzen. Wie met succesvolle professionals uit de praktijk gaat praten zal snel merken dat zij vooral de nadruk leggen op ‘DOEN’-competenties!
Kerncompetenties van duurzame transitiemaker
Naast een aantal noodzakelijke basiscompetenties die nodig zijn om complexe duurzaamheids- en transitievraagstukken te verkennen zijn vooral zogenoemde interventiecompetenties essentieel. Interventiecompetenties omschrijven het vermogen om in een co-creatie process samen met stakeholders innovatieve oplossingen te ontwikkelen en vervolgens het implementatieproces te faciliteren. Cruciaal hiervoor zijn drie competentieclusters, namelijk constructief samenwerken, slim implementeren en creatief aanpakken (duurzaam intern ondernemerschap).
Kerncompetentie-klaverblad
Dr. Ronald Venn heeft op basis van empirisch onderzoek het kerncompetentie-klaverblad voor duurzame transitie ontwikkeld. Dit goed onderbouwde competentiemodel geeft professionals houvast voor persoonlijke ontwikkeling en professionalisering.
Het klaverblad presenteert de essentiële kennis, vaardigheden en houdingsaspecten van duurzame transitiemakers in vijf samenhangende competentieclusters: kritisch verkennen, constructief samenwerken, slim implementeren, creatief en ondernemend aanpakken en leven lang leren.
Door te werken met deze competentieclusters wordt ervoor gezorgd dat zowel basis- alsook interventiecompetenties aan bod komen. Het totale pakket van 11 kerncompetenties wordt hiermee behapbaar en trainingen krijgen een logische structuur. Zo kunnen professionals direct aan de slag om in de praktijk transities te bevorderen en impact te maken.
Nieuwsgierig geworden?
Kijk dan ook beneden voor een recente publicatie of meld jee aan voor het volgende webinar!
Meld je aan voor een gratis webinar!
Kijk hier voor een inspirerende training!